Πού 'ν' το... Πού 'ν' το...

…το σχολικό εγχειρίδιο;

…το επαγγελματικό φωτοτυπικό μηχάνημα;

…το φωτοτυπικό χαρτί;

…το χρήμα στο ταμείο της Σχολικής Επιτροπής;

…η Σχολική Επιτροπή;

…το ολιγάριθμο σχολικό τμήμα;

…το σχολείο με τις επαρκείς αίθουσες;

…το σχολείο με το πλήρες εκπαιδευτικό, διοικητικό και βοηθητικό προσωπικό;

…το επαρκές εργαστήριο πληροφορικής για την «ερευνητική εργασία»;

…η σχολική βιβλιοθήκη;

…η πιλοτική δοκιμή των αλλαγών στο «Νέο Λύκειο» και η αντίστοιχη αξιολόγησή της;

…η έγκαιρη και πλήρης ενημέρωση των εκπαιδευτικών γι’ αυτές τις αλλαγές;

…η γενική εγκυκλοπαιδική και ακαδημαϊκή μόρφωση του «Γενικού» Λυκείου;

…το σχολείο του «πρώτα ο μαθητής»;

Πού είναι το ΦΙΛΟΤΙΜΟ;

Πού είναι η ουσιαστική ΕΥΘΙΞΙΑ;

Πού είναι η ΤΣΙΠΑ;

Όπως καταλάβατε, σταμάτησα να παίζω. Προσγειώθηκα —και περιμένω να υποδεχθώ τα παιδιά μου— στην απαράδεκτα αλλοπρόσαλλη πραγματικότητα της νέας σχολικής χρονιάς.

Προφανώς περνάμε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο. Προφανώς πρέπει να περιοριστούν οι σπατάλες. Μου το σφύριξε το πορτοφόλι μου, όταν μου απαγόρευσε να πάω διακοπές, υπενθυμίζοντάς μου ότι κάποιοι συμπολίτες μου δυσκολεύονται να ντύσουν τα παιδιά τους και να γεμίσουν τα πιάτα στο τραπέζι τους.

Αλλά, από το σημείο αυτό μέχρι την κατάντια να εξανεμίζονται τα ελάχιστα εκπαιδευτικά μέσα που είχε στη διάθεσή του ο Έλληνας παιδαγωγός, η απόσταση είναι μεγάλη. Η επιστροφή στη δεκαετία του ’50 δεν είναι μόνο δυσάρεστη ή και οδυνηρή· είναι κυρίως αντιπαραγωγική και αντιαναπτυξιακή, για να μιλήσω με τους «αγοραίους» όρους της αγοράς. Με ποια προσόντα αυτά τα παιδιά, τελειώνοντας το σχολείο, θα αντιμετωπίσουν τα νέα, τόσο ανταγωνιστικά, δεδομένα;

Θα μου πείτε ότι κάποια —ελάχιστα— θα τα καταφέρουν μέσω του ιδιωτικού δρόμου χάρη στην οικονομική ισχύ των γονιών τους. Ναι, αλλά οι εξαιρέσεις δεν ορίζουν το σύνολο. Τα λιγοστά αυτά παιδιά δεν θα χαρακτηρίσουν το σύνολο της γενιάς τους. Και είναι αυτό ακριβώς το σύνολο των νέων ανθρώπων που θα κληθεί να σηκώσει την πατρίδα μας από τα Τάρταρα όπου τη ρίξαμε.

Με ρωτούσε φίλος καλός σε προηγούμενο σχόλιό του ποιες είναι οι προτεραιότητες σε περιόδους κρίσης. Μήπως κυριαρχούν τα βασικά ένστικτα, π.χ. της επιβίωσης, έναντι της παιδείας και του πολιτισμού;

Η απάντησή μου είναι ότι στο άτομο είναι αναμενόμενο να κυριαρχήσουν τα βασικά ένστικτα. Του το επιβάλλει η φύση. Η κοινωνία όμως λειτουργεί —ή δεν λειτουργεί— με διαφορετικούς νόμους. Νόμους, γραπτούς ή άγραφους, που στόχο έχουν τη δημιουργία και τη στήριξη των συνεκτικών δεσμών μεταξύ των μελών της. Η παιδεία και ο πολιτισμός, ενώ στο ατομικό βλέμμα φαντάζουν πολυτέλεια, για την κοινωνία αποτελούν ζωτικούς φορείς της συνοχής της. Και κοινωνία χωρίς συνοχή παύει εξ ορισμού να είναι κοινωνία. Διαλύεται, σβήνει, πεθαίνει. Για το κοινωνικό σύνολο επομένως είναι ζήτημα επιβίωσής της η μέριμνα για την παιδεία και τον πολιτισμό, όσο και η μέριμνα για την υγεία των μελών της. Όποιος το αγνοεί αυτό, αντιμάχεται τα «βασικά ένστικτα» της κοινωνίας!

Καταλήγω λοιπόν σ’ ένα τελευταίο ερώτημα:

Πού είναι η γνήσια ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑ;

Update: Με μια συμπλήρωση που μου θύμισε η Margo…